Ποιοτικός χρόνος με τα παιδιά μας!
Tα τελευταία χρόνια, οι ραγδαίες εξελίξεις στην κοινωνία και την οικονομία έχουν επιφέρει αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία της οικογένειας. Το γεγονός αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι γονείς να μην περνούν ουσιαστικό και εποικοδομητικό χρόνο με τα παιδιά τους.
Ολοένα και περισσότεροι παιδαγωγοί και ψυχολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας τις αρνητικές συνέπειες στη συμπεριφορά και την ομαλή ανάπτυξη των παιδιών λόγω αυτής της τακτικής. Πολλά παιδιά παρουσιάζουν αντικοινωνικές συμπεριφορές ή αναπτυξιακά προβλήματα, που οφείλονται στην έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας με τους γονείς τους.
Δεν έχει σημασία πόσο χρόνο θα αφιερώνουμε στα παιδιά, αλλά πόσο ποιοτικός θα είναι
αυτός. Για παράδειγμα, ωφελεί περισσότερο γονείς και παιδιά να παίξουν ένα παιχνίδι (π.χ. επιτραπέζιο), να συζητήσουν ή να πάνε μια βόλτα στη φύση κι ας διαρκέσει λιγότερη ώρα, παρά μα δουν μαζί μια ταινία ή να παίξουν μαζί στο τάμπλετ ή στο κινητό. Οι εμπειρίες που μοιράζονται οι γονείς με τα παιδιά αποτελούν πηγή ικανοποίησης για αυτά και συμβάλλουν στην εξέλιξή και στην ολόπλευρη ανάπτυξή τους σε όλους τους τομείς, γνωσιολογικό, ψυχοκινητικό και συναισθηματικό.
Πιο συγκεκριμένα, μέσα από την ουσιαστική επικοινωνία με τους γονείς, τα παιδιά αναπτύσσουν την προφορική τους έκφραση και καλλιεργούν διανοητικές λειτουργίες όπως η μνήμη, η κρίση, η φαντασία, η δημιουργικότητα, η λογικομαθηματική σκέψη κ.α. Επίσης, τα παιδιά κοινωνικοποιούνται, μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους (αυτοέλεγχος) και μπαίνουν στη θέση του άλλου (ενσυναίσθηση). Με αυτόν τον τρόπο γίνονται αυτόνομα και έχουν επίγνωση της εικόνας τους προς το εξωτερικό περιβάλλον.
Παράλληλα, όταν οι γονείς περνούν ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά τους, εκείνα νιώθουν σημαντικά και ασφαλή. Νιώθουν ότι αποτελούν προτεραιότητα των γονιών τους, νιώθουν την αγάπη, τη φροντίδα τους κι ότι ζουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Επιπρόσθετα, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να δημιουργούν πολλές ευκαιρίες μάθησης με τα παιδιά τους. Ευκαιρίες για να προβληματιστούν, να πειραματιστούν, να επεξεργαστούν, να παρατηρήσουν, να ανακαλύψουν, να διαπιστώσουν, να κατανοήσουν, να αναθεωρήσουν, να βιώσουν.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να περάσουμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά, αλλά ο σημαντικότερος είναι μέσα από το παιχνίδι. Για παράδειγμα, μπορούμε να παίξουμε παιχνίδια που καλλιεργούν τη μνήμη, την κρίση, τη φαντασία και λεπτές κινητικές δεξιότητες, όπως το σκάκι, ντόμινο, sega-mega, παζλ, παιχνίδια που καλλιεργούν μαθηματικές έννοιες. Άλλα παιχνίδια είναι τα παιχνίδια ρόλων, δηλαδή να υποδυθούμε ρόλους στο αυθόρμητο φανταστικό παιχνίδι των παιδιών. Συνήθως, τα παιδιά παίζουν γενέθλια, βαφτίσεις, επισκέψεις στο γιατρό, στο κομμωτήριο. Αντιγράφουν ρόλους και επεξεργάζονται γεγονότα και καταστάσεις της καθημερινής ζωής.
Ακόμη, είναι σημαντικό να μιλάμε με τα παιδιά για οτιδήποτε τα ενδιαφέρει, π.χ. για την ημέρα τους στο σχολείο, να εκφράζουμε σχόλια, απόψεις και συναισθήματα που δίνουν ώθηση στο διάλογο και την επικοινωνία. Μια άλλη ιδέα είναι να δημιουργήσουμε στο σπίτι μια ευχάριστη γωνιά για διάβασμα με βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες. Είναι καλό να διαβάζουμε συχνά στα παιδιά, για να τους προσφέρουμε θετικά πρότυπα και να καλλιεργήσουμε θετική στάση απέναντι στο διάβασμα και τα βιβλία.
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς σήμερα είναι η οργάνωση και η διαχείριση της καθημερινής μελέτης των παιδιών, ιδιαίτερα των παιδιών του δημοτικού. Το σημαντικότερο είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά να μάθουν να οργανώνουν τον χρόνο τους και να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους. Με την κατάλληλη καθοδήγηση να ανακαλύψουν τον τρόπο αλλά και τη χαρά να μαθαίνουν και να αυτενεργούν.
Ολοκληρώνοντας, προκειμένου να αφιερώσουμε τον απαραίτητο ποιοτικό χρόνο στα παιδιά μας, καλό θα είναι να
οργανώσουμε με τέτοιο τρόπο το καθημερινό πρόγραμμα, ώστε αυτό να είναι εφικτό. Δεν χρειάζεται να πιεζόμαστε και να μεταφέρουμε το άγχος και την πίεσή μας στα παιδιά, διαταράσσοντας την ηρεμία του σπιτιού με τσακωμούς και εντάσεις. Με σωστό προγραμματισμό του χρόνου μας θα καταφέρουμε να περνάμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά και να έχουμε ουσιαστική επικοινωνία μαζί τους.
Επιμέλεια: Κυριακή Τριαματάκη
Εκπαιδευτικός Α/βάθμιας εκπαίδευσης και Ειδική παιδαγωγός